Bydgoszcz muralami stoi! Wspominaliśmy już, że jest to jeden z 15 punktów, dlaczego warto odwiedzić Bydgoszcz. Murali jest u nas naprawdę sporo i co najważniejsze stale ich przybywa! Chociaż zdarza się, że jakiś zniknie, ale tendencja jest jednak rosnąca. Nie wszystkie murale są umiejscowione w jednym miejscu, dlatego nasz spacer poprowadzimy przez centrum miasta, w późniejszej części pokażemy pozostałe murale oddalone od turystycznej części. Sami zadecydujecie, czy warto się do nich dostać czy też lepiej ten czas przeznaczyć na dalsze zwiedzanie Bydgoszczy. No to zaczynamy! Szlak prowadzi od dworca PKS do Wieży Ciśnień.
Spacer 8,8 km lub wersja rozszerzona 10,4 km
Spis Treści
Jak najlepiej zwiedzać?
Wyznaczona przez nas trasa jest na tyle uniwersalna, że można ją modyfikować pod siebie, wyrzucać z trasy murale, które Was nie interesują i dodawać te, które umieściliśmy poza szlakiem. To ma być tylko inspiracja. Jednak jeśli ktoś się zdecyduje zwiedzać według szlaku przez nas pokazanego jak to zrobić najlepiej?
Sami zdobywaliśmy murale rowerem, komu niestraszne spacerowanie to 8,8 km lub 10,4 km czeka! To całkiem spory spacer. Pewnie wyrobi się przy nim limit kroków na dzień :). Nie każdy jednak zabiera ze sobą swój rower na zwiedzanie. Alternatywną opcją będzie skorzystanie z Bydgoskiego Roweru Aglomeracyjnego. Wystarczy pobrać aplikację Freebike, zarejestrować się i wpłacić co najmniej 10 zł, gdyż jest to kwota minimalna by móc wypożyczyć rower. Na jedno konto można wypożyczyć dwa rowery, do tego pierwsze 20 minut wypożyczenia jest darmowe.
Stan tych rowerów bywa różny, czasami trzeba się szarpać by wypiąć rower ze stacji, ale mimo tych minusów, jest to bardzo dobra alternatywa. Zwłaszcza, że w centrum jest dużo stacji więc może to ułatwić przemieszczanie się między muralami!
Szlakiem murali – zwiedzamy Bydgoszcz
- Wafelki Familijne Jutrzenka, ul. Jagiellońska 51
Bardzo możliwe, że kojarzycie słodycze z Jutrzenki. Tak się składa, że jest to bydgoska firma założona 1951 roku. Dzisiaj już wykupiona przez inne koncerny, ale marka nadal istnieje!
- Protest, ul. Jagiellońska 38
Mural ma nawiązywać do wydarzeń z bydgoskiego marca 1981 roku. Pękający milicjant to symbol rozpadającej się władzy komunistycznej po działaniach członków Solidarności.
- Kazimierz Wielki, ul. Jagiellońska 36
Kazimierz Wielki był jednym z lepszych władców, poza tym, że zastał Polskę drewnianą i zostawił murowaną to nadał Bydgoszczy prawa miejskie i dzięki niemu powstał tutaj zamek. Zamku co prawda już nie ma, ale Kazimierz pozostał w pamięci mieszkańców przez te wszystkie lata.
- Zamilcz, ul. 3 maja 14
- Ptasiek, ul. 3 maja 14
- Piotruś Pan, ul. 3 maja 16
- Sportowcy, ul. 3 maja 24
- Bohaterowie, ul. Piotra Skargi 12
- Śniadanie mistrzów, ul. Piotra Skargi 6
- Samookreślenie, ul. Piotra Skargi 7
- Anioły i nuty, ul. 20 stycznia 1920 r. 9/3
Skoro znajdujemy się w Dzielnicy Muzycznej nie mogło zabraknąć murala z muzyką związanego. Mural znajduje się na ogrodzeniu Klasztoru Klarysek.
- Przeżyjemy w teatrze, ul. Gdańska 68
- Józef Święcicki, ul. Gdańska 61
Kim był? To jeden z czołowych architektów Bydgoszczy, zawdzięczamy mu ponad 60 kamienic na Śródmieściu! Przechodząc ul. Gdańską można zobaczyć aż 21 jego prac. Najbardziej znaną jest Hotel pod Orłem.
- Mural w negatywie, ul. Pomorska 68A
Mural poświęcony jest świetnej bydgoskiej fotografce Jadwidze Szopieraj. Nie tak łatwo go znaleźć, trzeba wejść w bramę kamienicy pod numerem 68, kierować się w głąb do numeru 68A i spojrzeć w lewo! 😊
- Miś, ul. Bocianowo 24
- Kurier dworcowy, ul. Dworcowa 89
Jakby tak wszystkie reklamy w dużych miastach wyglądały w taki sposób o ile byłoby ładniej! Poza reklamą znajdziemy tutaj też polecajki – dla osób niezdecydowanych, które dopiero co wysiadły na dworcu, poleca się chociażby Muzeum Mydła i Historii Brudu czy Myślęcinek jak już miasto zmęczy (my polecamy zwłaszcza ogród botaniczny!)
- Punk Teddy the cloud racer, ul. Podolska 9/1
- Mural, ul. Obrońców Bydgoszczy 11 oraz ul. Bulwary 1
Ze względu na trwającą budowę tuż obok z dnia na dzień murala ubywa, jeszcze chwila i zostanie całkowicie zasłonięty 🙁 (EDIT: Muralu już nie zobaczymy). Za to tuż obok przy ul. Bulwary 1 należy szukać murali tematycznych – nie zawsze się tam coś znajduje, ale istnieje duże prawdopodobieństwo gdyż co jakiś czas odbywa się tutaj malowanie ścian. W tym roku postawiono na motyw bajkowy!
- Marian Rejewski, ul. Garbary 27
Jest to mini mural, dlatego zostawiamy go dla chętnych (z tego punktu wynika różnica w kilometrach). Na szlaku, to nie jedyny mural związany z Marianem Rejewskim! Był to bydgoszczanin bardzo utalentowany, to on złamał kod do Enigmy! Gdyby nie on II wojna światowa mogłaby mieć inny przebieg!
- Come down to earth, ul. Parkowa 2
Chociaż mural jest duży i rozciąga się na całą ścianę, to klimat tworzy również podwórko klubu Mózg.
- Marian Rejewski, ul. Gdańska 10
Patrz dwa punkty wyżej!
- Bydgoszcz Rzeka Możliwości, ul. Kręta 1
Bydgoszcz w pigułce, czyli woda, woda, wieża ciśnień, opera i woda!
- Teofil Ociepka i Wanda Szkulmowska, ul. Zbożowy Rynek 5
Murale znajdują się na parkingu Kujawsko-Pomorskiego Centrum Kultury. Teofil Ociepka to malarz, jeden z najbardziej znanych na świecie reprezentant prymitywizmu. Wanda Szkulmowska to badaczka i promotorka sztuki ludowej związana z Bydgoszczą.
- Czas, ul. Poznańska 3
Minimalizm, ale jakże piękny.
- Szwedy, rety, ul. Podgórna 29
Tak jak na muralu pokazane są dzieciaku spoglądające na miasto tak kiedyś z tego miejsca Szwedzi spoglądali na Bydgoszcz zanim ją najechali. Dzisiaj osiedle nazywane jest Szwederoweo.
- Wieża Ciśnień
Murale poza szlakiem
- Pan Twardowski i spółka, ul. Toruńska 86
Pan Twardowski związany jest z Bydgoszczą, możecie go zobaczyć codziennie w oknie kamienicy (ul. Stary Rynek 15) na Starym Rynku o 13:13 i 21:13. Według legendy miał odmłodzić ówczesnego burmistrza miasta tak, że własna żona go nie poznała.
- Panienka z okienka, ul. Toruńska 49
- Opowieść zimowa, ul. Karpacka 29
- 100lecie powrotu Bydgoszczy do Polski, ul. Karpacka 39a
Bydgoszcz była pod okupacją niemiecką zdecydowanie za długo, przez to też przylgnęła do niej łatka „małego Berlina”. Na szczęście to już za nami!
- Yoda z wałkiem, ul. Gackowskiego 1c
- Zielona Bydgoszcz, ul. Szubińska 22
- Bydgoszcz otwarta i tolerancyjna, ul. Piękna 44
Bardzo byśmy chcieli, żeby to nie były tylko puste słowa, chociaż sam mural mógłby wyglądać trochę lepiej ;).
- Jan Paweł II, ul. Nakielska 22
Jak się dobrze przyjrzycie, to wypatrzycie w tle bydgoską bazylikę pw. św. Wincentego a Paulo.
- Mural, ul. Nowowiejskiego 1
- Donut, ul. Curie-Skłodowskiej 34b
- Pozytywka, ul. Wyszyńskiego 5
- Maki, ul. Modrakowa 58
- Płynąc do wolności, ul. Bora-Komorowskiego 10
- Brama, ul. Zakładowa
Muralu szukajcie bliżej Wisły na ścianie więzienia. Jak powstanie bulwar nadwiślański, będzie tutaj pięknie! 🙂
- Przypadkowy mural, ul. Przy Bożnicy
Umiejscowiony naprzeciwko Synagogi Fordońskiej, spotkany przypadkowo stąd jego nazwa. W Bydgoszczy wszystkie oznaki polskości i obiekty związane z Żydami w 1939 roku były niszczone przez Niemców. Ta Synagoga o dziwo się ostała gdyż tutaj hitlerowcy urządzili sobie kino.
- Pink Floyd, ul. Cmentarna 5
- Garbus, pod Trasą Uniwersytecką ul. Jana Pawła II
- Lisek, ul. Filtrowa 5
- Mural na Wielorybiej, ul. Wielorybia 106
- Mural Osowa Góra, na ścianie Biedronki ul. Wielorybia
Mural ciągnie się przez całą ścianę sklepu Biedronka i to chyba jeden z niewielu przypadków, że człowiek żałuje, że baner zasłonił malowidła na ścianie!
- Mural Tomasza Golloba, ul. Nakielska 211B – ten utytułowany żużlowiec jest Bydgoszczaninem :)!
- Mural Luther, ul. Plac Poznański/róg Chwytowo – dwa lata temu w tym miejscu królował Wiedźmin, więc nie wiadomo jak długo teraz popatrzy na nas z góry Luther. [aktualizacja: w tym miejscu cyklicznie pojawia się inny mural]
Mozaiki
Tworząc ten wpis trafiliśmy na dwa ciekawe zjawiska, które muralami nie są, ale nadal umiejscowione są na ścianie budynku. To mozaiki, jedna z kawałków płytek, drugą nawet ciężko mi określić czym jest. Mozaika “Kolarze” mimo lat ma się dobrze i można powiedzieć, że wygląda ładnie. Druga propozycja to typowy relikt PRL i nie każdemu przypadnie do gustu. Jej stan jest stosunkowo dobry, głównie dlatego, że przez wiele lat mozaika była zakryta brzydkimi banerami. Od niedawna można ją podziwiać na nowo.
Legenda
- kolor niebieski – murale na szlaku
- kolor bordowy – murale POZA szlakiem
- kolor żółty – mozaiki
2 komentarze “Murale bydgoskie – spacer po mieście szlakiem murali”
Ciekawa mozaika znajduje się na budynku NOT z 1974 roku – widoczna od strony Brdy. Nie znajduję danych na jej temat w internecie ani zdjęć. Projektantem budynku NOT był Stefan Klajbor, jednak nie wiem czy był też autorem projektu tej mozaiki.
Musimy się przyjrzeć, bo faktycznie coś tam się mieści. Dzięki!
Pozdrawiamy