Stare Jaroszowice to wieś położona niedaleko Bolesławca, w województwie dolnośląskim. Wieś jakich wiele na Dolnym Śląsku. To wieś, w której znajdowały się dwa kościoły – ewangelicki i katolicki, gdzie po wojnie jeden z nich okazał się zbędny. Mimo podobnych historii, które znamy z Dolnego Śląska, ten kościół jest wyjątkowy. Jako jeden z nielicznych zbudowany został z piaskowca. Dodatkowo ze świątynią związana jest historia pewnego zabójstwa… Zapraszamy do Starych Jaroszowic!
Spis Treści
Krótka historia kościoła
Kościół został zbudowany w latach 1842-1844 w stylu neoromańskim z piaskowca. Remontowany był już kilka lat później, bo w 1855 roku. Ogromny trójnawowy kościół początkowo zakończony był hełmem iglicowym. Za to jako jeden z nielicznych kościołów ewangelickich nie posiadał empor.
Nad drzwiami wejściowymi zachowała się tablica, można powiedzieć, że w nienaruszonym stanie z sentencją:
Templum in Dei trinunius honorem Friderici Guilielmi IV, Borussiae regis, munificentia hujusque ecclesiae evangelicae sumtibus anno MDCCCXLIV exstructum.
Ta świątynia ku czci Boga w trójcy jedynego dzięki hojności Fryderyka Wilhelma IV, króla Prus, jako kościół ewangelicki została w roku 1844 zbudowana.
Nad wewnętrznym wejściem zachował się jeszcze jeden napis, ledwo już widoczny:
Wie heilig ist diese Stätte! Hier ist nichts anderes denn Gottes Haus. 1 Mos.(Mose) 28 v. 17
O, jakże miejsce to przejmuje grozą! Prawdziwie jest to dom Boga i brama nieba (Pierwsza księga Mojżeszowa (Genesis), kapitel 28, verse 17).
W 1945 roku po wysiedleniu niemieckich mieszkańców kościół został poświęcony przez księdza i służył katolikom. Nie trwało to długo, bo tylko do momentu wyremontowania kościoła katolickiego, który znajdował się we wsi tuż obok. Mimo krótkiego czasu zdążyło odbyć się w tym kościele kilka ślubów. Od tego czasu kościół stoi i niszczeje, z roku na rok wygląda coraz gorzej.
Obok niego znajduje się postument po obelisku poświęconemu Wilhelmowi I oraz poległym w wojnie niemiecko-francuskiej w latach 1870-1871. Za kościołem natomiast można zobaczyć resztki nieczynnego cmentarza ewangelickiego – mocno zarośniętego i zniszczonego. Przy większych grobowcach widać pozostałości po szabrownikach… Pierwsze skrzypce gra tutaj wszędobylski bluszcz…
Zabójstwo w Starych Jaroszowicach
Zanim powstał kościół z piaskowca znajdował się tutaj drewniany dom modlitewny (dokładnie od 1744 roku). 17 grudnia 1837 roku w domu tym doszło do brutalnego morderstwa. Wieloletni pastor, Johann Gottlob Brosselt został zamordowany w czasie nabożeństwa. Zabójca uderzył pastora ciężkim przedmiotem, tuż przed końcem mszy. Obrażenia pastora były tak poważne, że doprowadziły go do śmierci. Zmarł jeszcze w tym samym dniu.
Nie zachowały się żadne dokumenty z procesu zabójcy, jednak został on skazany na karę śmierci przez Sąd w Bolesławcu. Kilka lat po tej tragedii dom modlitewny rozebrano i na jego miejscu zbudowano kościół w stylu neoromańskim, który dzisiaj jest w ruinie.
Zwiedzanie
Kościół znajduje się przy prywatnej posesji. Spotkaliśmy właścicielkę, która mieszka obok kościoła, okazała się bardzo miła i pokierowała nas jak mamy podejść pod kościół (zarośniętą drogą poniżej jej domu). Wiemy też od niej, że przy kościele kręcą się różni ludzie, niektórzy zostawiają po sobie ogrom śmieci i hałasu. Jeśli się tu wybieracie pamiętajcie by nie zostawiać po sobie nic poza przysłowiowym odciskiem buta.
Co można zobaczyć w okolicy?
- Zamek Gwiezdny – 8 km
- Pałac w Tomaszowie Bolesławieckim – 15 km
- Bolesławiec – 8 km
- Lwówek Śląski – 15 km
- Niwnice – Pałac, ruiny klasztoru i nie tylko – 20 km
2 komentarze “Ruiny kościoła ewangelickiego – Stare Jaroszowice”
Piękny kościół. Zastanawiam się, czemu podjęli się wybudowania nowego kościoła w pobliskiej wsi, zamiast korzystać z tego. Który cieszył się znacznie starsza historią.
Szkoda, ze zabytek popada z roku na rok w ruinę. Czy są jakieś nadzieje na odrestaurowanie?
W sumie co wieś to i kościół, najwidoczniej takie było zapotrzebowanie 🙂
Nie natknęłam się na żadne informacje na temat remontu kościoła, więc zapewne szanse są nikłe 🙁
Pozdrawiam